Gia vị hấp dẫn vị giác nhưng tiềm ẩn vi nhựa ‘vô hình’: Người Việt tiêu thụ gấp đôi mức khuyến cáo

Khám phá một loại gia vị không chỉ chinh phục vị giác mà còn khiến bạn mê mẩn ngay từ lần nếm thử đầu tiên! Tuy nhiên, đằng sau sức hấp dẫn khó cưỡng ấy, có một điều đáng lưu tâm: hàm lượng vi nhựa tiềm ẩn. Hãy cùng tìm hiểu để vừa thưởng thức trọn vẹn hương vị, vừa bảo vệ sức khỏe nhé!

Vi nhựa (microplastics) là các mảnh nhựa có kích thước nhỏ hơn 5mm, xuất phát từ việc phân rã của túi nilon, chai nhựa và các thiết bị nhựa khi thải ra môi trường. Với kích thước rất nhỏ, vi nhựa khó có thể được nhìn thấy bằng mắt thường.

Bác sĩ Lê Nhật Duy từ Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh cho biết, vi nhựa không chỉ xuất hiện trong hải sản mà còn được tìm thấy trong nhiều loại gia vị như đường và muối. Nghiên cứu năm 2020 của tổ chức WWF cho thấy vi nhựa có mặt trong nhiều thực phẩm khô như muối, đường, trà túi lọc và cả mật ong.

Nghiên cứu tại Iran năm 2022 trên tạp chí Environmental Science and Pollution Research đã phát hiện hàm lượng vi nhựa dao động từ 0,44 đến 1,67 hạt/g đường.

Năm 2023, Viện nghiên cứu tại Thổ Nhĩ Kỳ cũng ghi nhận hàm lượng vi nhựa trong các mẫu đường, chủ yếu là polyethylene và polypropylene.

Đường có chứa nhiều vi nhựa.

Vi nhựa xâm nhập vào đường như thế nào?

Bác sĩ Duy cho biết, vi nhựa có thể xâm nhập vào đường trong quá trình sản xuất và đóng gói, cụ thể qua:

– Quá trình chế biến (đặc biệt là với đường tinh luyện công nghiệp),

– Bao bì nhựa trong đóng gói hoặc bảo quản,

– Bụi trong không khí,

– Máy móc có cấu tạo từ vật liệu nhựa.

Vi nhựa có thể xâm nhập vào cơ thể, gây viêm, làm rối loạn hệ vi sinh đường ruột hoặc tích lũy lâu dài. Một số nghiên cứu cho thấy vi nhựa có thể gây rối loạn nội tiết hoặc ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.

Người Việt đang ăn đường gặp đôi khuyến cáo

Đường là một trong những gia vị được người Việt tiêu thụ nhiều. Theo thống kê từ Viện Dinh dưỡng Quốc gia, người Việt hiện tiêu thụ trung bình khoảng 46,5 gam đường mỗi ngày, gần gấp đôi mức khuyến nghị của WHO, với mức tối đa là 25 gam/ngày.

Lượng tiêu thụ này tương đương gần 17 kg đường mỗi năm trên mỗi người. Đặc biệt, thói quen tiêu thụ đồ uống có đường đang gia tăng nhanh chóng. Năm 2023, trung bình mỗi người Việt tiêu thụ khoảng 66,5 lít đồ uống có đường, tăng gần 4 lần so với năm 2009.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc tiêu thụ đường vượt mức khuyến nghị đang góp phần gia tăng tỷ lệ thừa cân, béo phì và các bệnh không lây nhiễm như tiểu đường, tim mạch tại Việt Nam.

Giải pháp giảm vi nhựa trong đường

Bác sĩ Duy nhận định, đường là một loại gia vị ngày càng được sử dụng phổ biến trong đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, cần sử dụng có kiểm soát để tránh những hại lụy cho sức khỏe. Để đảm bảo an toàn và giảm nguy cơ nhiễm vi nhựa, người tiêu dùng nên lưu ý:

– Lựa chọn các sản phẩm đường được đóng gói bằng bao bì thân thiện với môi trường, tránh bao bì nhựa mềm.

– Bảo quản đường trong lọ thủy tinh hoặc hộp sứ thay vì sử dụng túi nilon sau khi mở gói.

– Ưu tiên chọn sản phẩm hữu cơ hoặc từ các nhà sản xuất địa phương – nơi có thể áp dụng quy trình sản xuất ít công nghiệp hóa hơn.

Ngoài ra, cần khuyến khích nhà sản xuất kiểm soát vi nhựa trong quá trình chế biến và bao gói bằng công nghệ sạch hơn. Kiểm soát môi trường sản xuất và lựa chọn vật liệu đóng gói phù hợp là yếu tố then chốt để hạn chế vi nhựa trong thực phẩm.