Chúng được ví như những viên ngọc quý giữa lòng rừng xanh, mang trong mình giá trị vô cùng đặc biệt – chính là ‘vàng nâu’ của thiên nhiên.
Trong tháng 7, các xã miền núi thuộc TP. Đà Nẵng lại tấp nập người tìm hái ươi bay. Đặc biệt tại các tuyến đường Hòa Bắc, Hòa Phú, Hòa Ninh (huyện Hòa Vang), người dân thường đi xe máy chở theo bao tải và đồ uống, lặn lội vào rừng để thu hoạch.
Hạt ươi bay, một loại trái cây đặc sản, có giá dao động từ 400.000 – 500.000 đồng/kg, thậm chí có lúc giá cao hơn khi hàng khan hiếm. Hạt chín thường có màu nâu đậm, bóng và cứng, được thu hoạch từ trên cao.
Hạt ươi bay không chỉ là thực phẩm mà còn được coi là thuốc quý trong Đông y. Theo BS Nguyễn Hữu Trường, hạt ươi có tác dụng mát, giúp giải nhiệt và giải độc, đặc biệt hữu ích cho những người cần thanh nhiệt cơ thể.
1. Giải độc, thanh nhiệt, hỗ trợ trị táo bón
Hạt ươi có chất nhầy tự nhiên, giúp làm mềm phân và hỗ trợ nhu động ruột. Đặc biệt, nó rất có lợi cho phụ nữ sau sinh.
Trong Đông y, hạt ươi được dùng để giải độc gan, hạ nhiệt, chữa đau họng và ho khan. Với khí hậu nóng ẩm ở Việt Nam, nước hạt ươi ngâm đang trở thành một loại “nước detox” tự nhiên phổ biến.
2. Tốt cho người bị trĩ
Hạt ươi có tác dụng làm giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn, rất tốt cho người bị bệnh trĩ. Một ly nước hạt ươi mỗi ngày vào buổi sáng có thể giúp ngăn ngừa táo bón – nguyên nhân chính khiến bệnh trĩ tiến triển nặng.
3. Tốt cho dạ dày, đường ruột
Trong y học cổ truyền, hạt ươi giúp điều hòa nhu động ruột, cân bằng độ ẩm cho niêm mạc ruột, cải thiện tình trạng táo bón.
Hạt ươi cũng hỗ trợ điều trị viêm họng, viêm amidan, đau họng, ho khan, mất tiếng.
4. Làm đẹp da, giảm mụn do nóng trong
Trong lĩnh vực làm đẹp, hạt ươi được coi là bí quyết làm mát gan, giải độc, giúp giảm mụn nhọt, đặc biệt trong mùa hè oi bức. Uống nước hạt ươi giúp làm dịu da, ngừa viêm, mang lại làn da mịn màng từ bên trong.
Không phải tất cả các loại ươi đều có giá cao. Ươi thường (ươi trâu) thường bị hái khi còn xanh hoặc do ảnh hưởng của gió, có thể bị sâu, mốc, hoặc chưa đủ độ chín. Trong khi đó, ươi bay là loại chín tự nhiên, được thu hoạch từ trên cao, đảm bảo sạch, không bị tác động nhân tạo và giữ được hàm lượng dinh dưỡng cao.
Việc thu hoạch ươi bay cũng rất kỳ công. Người dân phải vào rừng, theo dõi từng ngày để xem hạt chín, nhanh tay thu hoạch trước khi chúng bị người khác tìm thấy. Điều này khiến ươi bay trở thành “đặc sản” quý hiếm, giá cả cũng cao hơn nhiều.
Không phải ai cũng có thể sử dụng ươi bay tùy tiện. Dù có nhiều công dụng, nhưng việc sử dụng hạt ươi cần đúng cách để tránh tác dụng phụ.
Không dùng hạt còn nguyên vỏ
Khi sử dụng, nên ngâm hạt ươi vào nước ấm 2 – 4 tiếng, tách vỏ và rút phần nhân mềm bên trong. Có thể thêm chút muối, hạt chia hoặc đường phèn để uống.
Không dùng quá liều lượng
Dù là thảo dược, nhưng ươi có tính mát mạnh, nếu uống quá nhiều có thể gây tiêu chảy, đầy bụng, lạnh bụng. Người lớn chỉ nên dùng 1 – 2 hạt/ngày, trẻ em nên dùng ít hơn.
Không dùng cho người tự vĩ hư hàn, tiêu chảy kéo dài, phụ nữ có thai
Theo Đông y, những đối tượng này nên hạn chế sử dụng các loại thảo mộc có tính hàn như hạt ươi.
(Ảnh: Internet)
Trần Huy Hoàng
Bài viết thật thú vị! Tôi chưa bao giờ nghe về ươi bay trước đây. Không biết cách chế biến hoặc sử dụng chúng như thế nào nhỉ?
Đỗ Minh Tuấn
Có thông tin gì về cách bảo quản ươi bay sau khi thu hái không?
Lê Văn Bình
Giá trị cao như vậy chắc hẳn có lý do đặc biệt. Rất muốn tìm hiểu thêm về nguồn gốc của chúng.
Nguyễn Minh Đức
Cảm ơn bài viết, mình đã biết thêm một loại nguyên liệu quý hiếm từ thiên nhiên.
Lê Minh Anh
Nghe nói giá trị của ươi bay cao nhưng không ngờ lại lên tới nửa triệu/kg! Thú vị quá!
Đỗ Thị Phương
Tôi rất thích các sản phẩm thiên nhiên từ rừng. Mong rằng chúng sẽ được bảo tồn và phát triển bền vững.
Nguyễn Thanh Tú
Có ai đã từng thử ươi bay chưa? Chia sẻ cảm nhận với mọi người đi!
Trần Văn Kiên
Giá cao như vậy có phải do khan hiếm không? Mong rằng người dân sẽ được hưởng lợi từ sản phẩm này.
Phạm Văn An
Ươi bay nghe có vẻ độc đáo, nhưng mình không biết giá trị dinh dưỡng của nó ra sao?
Trần Thị Hoa
Mong rằng những người tìm hái ươi bay sẽ làm điều này một cách bền vững và có trách nhiệm.
Nguyễn Thị Hương
Rừng Đà Nẵng thật tuyệt vời! Tôi muốn đi khám phá và tìm hiểu thêm về ươi bay.
Lê Thị Lan
Mình thấy việc thu hái ươi bay có thể ảnh hưởng đến hệ sinh thái. Cần có biện pháp bảo vệ môi trường.
Nguyễn Thị Như
Bài viết rất hay! Tôi sẽ lên kế hoạch cho chuyến đi đến Đà Nẵng trong thời gian tới.
Nguyễn Quang Duy
Tôi nghĩ đây là cơ hội tốt cho các hộ gia đình miền núi phát triển kinh tế từ rừng.